విశ్వం ఎల్లప్పుడూ తన అద్భుతాలతో మనల్ని ఆశ్చర్యపరుస్తూనే ఉంటుంది. ఒకవైపు, భూమిపై నుండి లక్షలాది మంది వీక్షించగల రక్త చంద్ర గ్రహణం వంటి ఖగోళ సంఘటనలు ఉంటే, మరోవైపు శాస్త్రవేత్తలు మాత్రమే గుర్తించగల గ్రహాల పుట్టుక వంటి అరుదైన ఆవిష్కరణలు ఉన్నాయి. ఈ రెండు అద్భుతమైన ఖగోళ విశేషాల గురించి ఇప్పుడు వివరంగా తెలుసుకుందాం.
రక్త చంద్రుడు: ఈ అద్భుత దృశ్యం వెనుక ఉన్న విజ్ఞానం
రక్త చంద్రుడు (బ్లడ్ మూన్) అనేది అత్యంత ఆకర్షణీయమైన ఖగోళ సంఘటనలలో ఒకటి. ఇది సంపూర్ణ చంద్రగ్రహణం సమయంలో సంభవిస్తుంది. సూర్యుడు మరియు చంద్రుని మధ్య భూమి సరిగ్గా వచ్చినప్పుడు, భూమి యొక్క నీడ చంద్రునిపై పూర్తిగా పడుతుంది. ఈ సమయంలో, చంద్రుడు ప్రకాశవంతమైన ఎరుపు రంగులోకి మారతాడు. అందుకే దీనిని “రక్త చంద్రుడు” అని పిలుస్తారు. ఈ దృశ్యం శతాబ్దాలుగా మానవులలో ఆసక్తిని మరియు కొన్నిసార్లు భయాన్ని కూడా రేకెత్తించింది. నాసా ప్రకారం, భూమి యొక్క వాతావరణం గుండా వెళ్ళే సూర్యకాంతి చెల్లాచెదురుగా అవ్వడం వల్ల చంద్రుడు ఎర్రగా కనిపిస్తాడు. నీలి రంగు వంటి తక్కువ తరంగదైర్ఘ్యం గల కాంతి వాతావరణంలో ఎక్కువగా చెల్లాచెదురైపోతుంది, కానీ ఎరుపు వంటి ఎక్కువ తరంగదైర్ఘ్యం గల కాంతి వాతావరణాన్ని దాటి చంద్రునిపై పడి, దానికి ఆ ప్రసిద్ధ ఎరుపు రంగును ఇస్తుంది. వాతావరణంలోని ధూళి, అగ్నిపర్వతాల బూడిద లేదా తేమ వంటి అంశాలు ఈ ఎరుపు రంగు తీవ్రతను మరింత పెంచగలవు.
తదుపరి రక్త చంద్ర గ్రహణం ఎప్పుడు మరియు ఎలా చూడాలి?
ఖగోళ ప్రియుల కోసం తదుపరి సంపూర్ణ చంద్రగ్రహణం సెప్టెంబర్ 7-8, 2025 తేదీలలో సంభవించనుంది. ఈ అద్భుతమైన దృశ్యం ఆసియా, ఆస్ట్రేలియా, యూరప్ మరియు ఆఫ్రికాలోని చాలా ప్రాంతాల నుండి స్పష్టంగా కనిపిస్తుంది. చంద్రుడు పూర్తిగా భూమి యొక్క నీడలో ఉండే సంపూర్ణ గ్రహణ దశ సుమారు 82 నిమిషాల పాటు కొనసాగుతుంది. సూర్యగ్రహణంలా కాకుండా, చంద్రగ్రహణాన్ని నేరుగా కళ్ళతో చూడటం పూర్తిగా సురక్షితం. దీనికి ఎలాంటి ప్రత్యేక కళ్లద్దాలు అవసరం లేదు. ఉత్తమ వీక్షణ అనుభవం కోసం, నగరం యొక్క కాంతి కాలుష్యానికి దూరంగా చీకటి ప్రదేశాన్ని ఎంచుకోవడం మంచిది. స్పష్టమైన ఆకాశం ఉంటే, బైనాక్యులర్లు లేదా టెలిస్కోప్ సహాయంతో చంద్రుని ఉపరితలాన్ని మరింత వివరంగా చూడవచ్చు.
ఖగోళ శాస్త్రవేత్తల అపూర్వ ఆవిష్కరణ: పుడుతున్న గ్రహం యొక్క మొదటి చిత్రం
ఖగోళ వీక్షకులు రాబోయే గ్రహణం కోసం ఎదురుచూస్తుండగా, అంతర్జాతీయ ఖగోళ శాస్త్రవేత్తల బృందం ఒక సంచలనాత్మక ఆవిష్కరణ చేసింది. లైడెన్ విశ్వవిద్యాలయానికి చెందిన పీహెచ్‌డీ విద్యార్థి రిచెల్ వాన్ కాపెల్వీన్ నేతృత్వంలోని బృందం, ఒక యువ నక్షత్రం చుట్టూ ఉన్న ధూళి డిస్క్‌లో ఒక గ్రహం చురుకుగా ఏర్పడుతున్న మొట్టమొదటి చిత్రాన్ని బంధించింది. ఈ పరిశోధనలో గాల్వే విశ్వవిద్యాలయం మరియు అరిజోనా విశ్వవిద్యాలయానికి చెందిన పరిశోధకులు కూడా కీలక పాత్ర పోషించారు. ఈ పరిశోధన ఫలితాలు ఆస్ట్రోఫిజికల్ జర్నల్ లెటర్స్‌లో ప్రచురించబడ్డాయి. ఈ అరుదైన పరిశీలన, గ్రహాలు తమ పరిసరాలను ఎలా ఏర్పరుస్తాయో మరియు ప్రభావితం చేస్తాయో తెలుసుకోవడానికి ఒక ముఖ్యమైన ఆధారాన్ని అందించింది.
WISPIT 2b: సౌర వ్యవస్థ యొక్క యువ ప్రతిరూపం
కొత్తగా కనుగొన్న ఈ గ్రహానికి WISPIT 2b అని పేరు పెట్టారు. ఇది ఏర్పడే ప్రారంభ దశలో ఉందని మరియు సుమారు 5 మిలియన్ సంవత్సరాల వయస్సు కలిగి ఉంటుందని అంచనా. ఈ ఆవిష్కరణ చిలీలోని అటకామా ఎడారిలో ఉన్న యూరోపియన్ సదరన్ అబ్జర్వేటరీ యొక్క వెరీ లార్జ్ టెలిస్కోప్ (ESO’s VLT) అనే ప్రపంచంలోని అత్యంత అధునాతన టెలిస్కోప్‌లలో ఒకదానిని ఉపయోగించి సాధ్యమైంది. దీని మాతృ నక్షత్రమైన WISPIT 2, మన సూర్యుని యొక్క యువ ప్రతిరూపంగా వర్ణించబడింది. రిచెల్ వాన్ కాపెల్వీన్ మాట్లాడుతూ, “ఈ గ్రహాన్ని కనుగొనడం ఒక అద్భుతమైన అనుభవం. మేము చాలా అదృష్టవంతులం,” అని అన్నారు. లైడెన్ విశ్వవిద్యాలయానికి చెందిన మాథ్యూ కెన్‌వర్తీ, ఏడేళ్ల క్రితం PDS 70 గ్రహం తర్వాత ఒక డిస్క్‌లో ఏర్పడుతున్న గ్రహాన్ని స్పష్టంగా గుర్తించడం ఇదే మొదటిసారని తెలిపారు. ఈ ఆవిష్కరణ, భారీ వాయు గ్రహాలు వాటి మాతృ నక్షత్రాలకు చాలా దూరంలో ఎలా ఏర్పడతాయనే సిద్ధాంతాలకు బలమైన ప్రత్యక్ష సాక్ష్యాలను అందిస్తుందని గాల్వే విశ్వవిద్యాలయానికి చెందిన క్రిస్టియన్ గిన్స్కీ అభిప్రాయపడ్డారు.