గురుత్వాకర్షణ తరంగాలను మొదటిసారిగా గుర్తించి పదేళ్లు పూర్తయిన చారిత్రాత్మక సందర్భాన్ని పురస్కరించుకుని, మిస్సౌరీ ఎస్&టి (S&T) విశ్వవిద్యాలయం యొక్క భౌతికశాస్త్ర విభాగం ఒక ప్రత్యేక బహిరంగ ఉపన్యాసాన్ని ఏర్పాటు చేస్తోంది. ఈ కార్యక్రమం అక్టోబర్ 9, గురువారం సాయంత్రం 4 గంటలకు హాసెల్‌మాన్ అలూమ్నీ హౌస్‌లో జరుగుతుంది. ప్రజలందరికీ ఇందులో పాల్గొనడానికి ఉచిత ప్రవేశం ఉంది.
చారిత్రాత్మక మొదటి ఆవిష్కరణ
సెప్టెంబర్ 14, 2015 న, కాలిఫోర్నియా ఇన్‌స్టిట్యూట్ ఆఫ్ టెక్నాలజీలోని లేజర్ ఇంటర్‌ఫెరోమీటర్ గ్రావిటేషనల్-వేవ్ అబ్జర్వేటరీ (LIGO) యొక్క రెండు డిటెక్టర్లు, 130 కోట్ల కాంతి సంవత్సరాల దూరంలోని ఒక సుదూర గెలాక్సీలో జరిగిన సంఘటన నుండి వెలువడిన గురుత్వాకర్షణ-తరంగ సంకేతాన్ని ఏకకాలంలో గుర్తించాయి. రెండు కృష్ణ బిలాలు ఒకదానికొకటి ఢీకొని విలీనమవ్వడం వల్ల ఏర్పడిన ఈ ప్రచండమైన సంఘటన ఎంత శక్తిని విడుదల చేసిందంటే, అది విశ్వమంతటా అంతరిక్ష-కాలపు అల్లికలో అలజడిని సృష్టించింది. మిస్సౌరీ ఎస్&టి లైగో (LIGO) బృందానికి అధిపతి మరియు భౌతికశాస్త్ర ప్రొఫెసర్ అయిన డాక్టర్ మార్కో కావాగ్లియా, “నిశ్శబ్దం నుండి శబ్దం వరకు: కృష్ణ బిలాల ఘర్షణతో పదేళ్ల గురుత్వాకర్షణ తరంగాలు” అనే தலைப்புతో ప్రసంగించనున్నారు. “ఈ ఆవిష్కరణ ‘ప్రపంచాన్ని కదిలించింది’ మరియు చీకటి విశ్వం యొక్క లోతైన రహస్యాలను బహిర్గతం చేయడానికి పూర్తిగా కొత్త విజ్ఞాన శాస్త్రాన్ని సృష్టించింది” అని ఆయన అన్నారు.
ఇటీవల గుర్తించిన అత్యంత శక్తివంతమైన సంకేతం
ఈ రంగంలో శాస్త్రవేత్తలు సాధించిన పురోగతికి నిదర్శనంగా, ఇటీవలే ఇప్పటివరకు కొలిచిన అత్యంత శక్తివంతమైన గురుత్వాకర్షణ-తరంగ సంకేతం, GW250114, గుర్తించబడింది. వాషింగ్టన్ మరియు లూసియానాలోని లైగో కేంద్రాలలో ఈ సంకేతాన్ని ఒకేసారి నమోదు చేశారు. విశ్లేషణలో, సూర్యుని ద్రవ్యరాశికి సుమారు 33 రెట్లు ఉన్న రెండు కృష్ణ బిలాలు విలీనమై, సూర్యుని ద్రవ్యరాశికి 63 రెట్లు కంటే పెద్దదైన ఒకే కృష్ణ బిలంగా ఏర్పడినప్పుడు ఈ తరంగాలు పుట్టినట్లు తేలింది. ఈ సంఘటన సుమారు 100 కోట్ల కాంతి సంవత్సరాల దూరంలో జరిగినప్పటికీ, సంకేతం చాలా బలంగా ఉండటంతో పరిశోధకులు ఆ కృష్ణ బిలాల భ్రమణ వేగాలను మరియు తుది కృష్ణ బిలం యొక్క ప్రారంభ కంపనను కూడా కచ్చితంగా నిర్ధారించగలిగారు.
ఐన్‌స్టీన్ సిద్ధాంతం నిజమైంది
1916లో ప్రచురించిన తన సాధారణ సాపేక్షతా సిద్ధాంతంలో, ఆల్బర్ట్ ఐన్‌స్టీన్ ఈ గురుత్వాకర్షణ తరంగాల ఉనికిని అంచనా వేశారు. ఖగోళ వస్తువులు తీవ్రంగా కదిలినప్పుడు, వాటి చుట్టూ ఉన్న అంతరిక్ష-కాలం వంగిపోయి, నీటిలో అలల వలె గురుత్వాకర్షణ తరంగాలు ఏర్పడతాయని ఆయన సిద్ధాంతీకరించారు. ఈ తాజా పరిశీలన ఐన్‌స్టీన్ సిద్ధాంతంలోని ఒక కీలకమైన అంచనాను ధృవీకరించింది. విలీనం తర్వాత ఏర్పడిన తుది కృష్ణ బిలం యొక్క ‘ఈవెంట్ హొరైజోన్’ వైశాల్యం, విలీనమైన రెండు కృష్ణ బిలాల వైశాల్యాల మొత్తం కంటే ఎక్కువగా ఉందని నిర్ధారించబడింది. ఈవెంట్ హొరైజోన్ అనేది ఒక కృష్ణ బిలం చుట్టూ ఉన్న సరిహద్దు, దానిని దాటిన ఏ పదార్థమైనా తిరిగి రాలేదు.
ఈ విజ్ఞానం యొక్క భవిష్యత్తు
ప్రొఫెసర్ కావాగ్లియా మాట్లాడుతూ, “ఒక శతాబ్దం క్రితం ఐన్‌స్టీన్ ఊహించిన ఈ గురుత్వాకర్షణ తరంగాలను గుర్తించడం అసాధ్యమని ఒకప్పుడు భావించారు. అయినప్పటికీ, వేలాది మంది పరిశోధకులు, ఇంజనీర్లు మరియు సాంకేతిక నిపుణుల మానవ మేధస్సు ఈ అద్భుత ఆవిష్కరణను సాధ్యం చేసింది.” ఆయన ఇంకా, “ఈ శతాబ్దపు అత్యంత ముఖ్యమైన శాస్త్రీయ విజయాలలో ఒకటైన ఈ ఆవిష్కరణ యొక్క పదవ వార్షికోత్సవాన్ని మనం జరుపుకుంటున్న వేళ, కృష్ణ బిలాల విలీనం నుండి వచ్చే గురుత్వాకర్షణ తరంగాల పరిశీలనలు ఇప్పుడు సర్వసాధారణం అయ్యాయి. ఈ ప్రసంగంలో, మేము ప్రారంభ ఆవిష్కరణ నాటి ఉత్సాహాన్ని గుర్తుచేసుకుంటాము, గురుత్వాకర్షణ తరంగాలు మరియు కృష్ణ బిలాల విజ్ఞానాన్ని అన్వేషిస్తాము, ప్రస్తుత ఫలితాలను పరిశీలిస్తాము మరియు రాబోయే దశాబ్దంలో గురుత్వాకర్షణ-తరంగ ఖగోళ భౌతిక శాస్త్రం నుండి ఆశించే ఫలితాలను చర్చిస్తాము” అని తెలిపారు. ఈ కార్యక్రమాన్ని ఆస్వాదించడానికి భౌతికశాస్త్రంలో ముందస్తు పరిజ్ఞానం అవసరం లేదని కూడా ఆయన స్పష్టం చేశారు.